Literackie Zakopane
Zakopane zostało odkryte przez turystów dopiero pod koniec XIX wieku. Od początku przyciągało wielu artystów – malarzy, rzeźbiarzy czy pisarzy, oczarowanych pięknem Tatr i kulturą góralską. Proponujemy spacer szlakiem domów zamieszkiwanych niegdyś przez pisarzy i poetów.
Wycieczkę zaczynamy od Willi Witkiewiczówka (A), wybudowanej w latach 1903-1904 według projektu Jana Koszyca-Witkiewicza (a nie jego stryja Stanisława!). Dom był pensjonatem prowadzonym przez Marię, siostrę Stanisława Witkiewicza, Witkacego. Sam artysta mieszkał tu i tworzył w latach 1931-1939, miał tu swoją pracownię, która była główną siedzibą jego „Firmy Portretowej”. Obecnie willa jest prywatnym pensjonatem.
Następna na naszym szlaku znajduje się Willa pod Jedlami (B). Jest to budynek w stylu zakopiańskim, wybudowany w latach 1896/97 według projektu Stanisława Witkiewicza dla rodziny Pawlikowskich. Nazwa pochodzi oczywiście od Jodeł. Jest to największy i najpiękniejszy z projektów Witkiewicza. Mieszkanką tego domu była przez pewien czas Maria Pawlikowska-Jasnorzewska.
Kawałek dalej, w Willi Opolanka (C), przy ulicy Tetmajera 15 mieści się Muzeum im. Kornela Makuszyńskiego, autora niezapomnianych „Przygód Koziołka Matołka”. Pisarz przez wiele lat spędzał tutaj wakacje letnie i zimowe, a po drugiej wojnie światowej osiedlił się na stałe. Dzisiaj można tu zobaczyć pamiątki po Makuszyńskim, chociaż niestety, wiele przedmiotów zgromadzonych przez pisarza oraz bogata biblioteka spłonęły podczas wojny.
Kolejnym punktem jest Willa Koliba (D), dzisiaj Muzeum Stylu Zakopiańskiego, pierwszy budynek zaprojektowany przez Stanisława Witkiewicza w stylu zakopiańskim. Dom powstał w latach 1892/93 dla Zygmunta Gnatowskiego, rozmiłowanego w góralszczyźnie kolekcjonera.
Dalej, przy ulicy Sobczakówka 5 mieści się dom Sieczków (E), w której częstym gościem był poeta, Adam Asnyk. Maciej Sieczka był jednym z najsłynniejszych tatrzańskich przewodników oraz przyjacielem Asnyka, któremu poeta poświęcił jeden ze swoich poematów.
Warta odwiedzenia jest także znajdująca się poza naszą trasą, Willa Harenda, niegdyś zamieszkiwana przez Jana Kasprowicza, obecnie muzeum literacko-biograficzne poświęcone poecie.
Lista znanych osobistości, które odwiedziły Zakopane jest znacznie dłuższa. Jeśli znacie domy lub nawet tablice pamiątkowe, czekamy więc na wasze propozycje uzupełnienia naszej trasy.