Zamek królewski w Windsorze
Zamek w Windsorze jest obok Pałacu w Buckingham i Pałacu Holyrood w Edynburgu jedną z głównych rezydencji monarszych w Wielkiej Brytanii. To również największy i najstarszy, zamieszkany do dziś zamek na świecie.
Windsor to niewielkie miasteczko usytuowane kilkadziesiąt kilometrów na zachód od Londynu. Pierwszy zamek wybudowany został na wzgórzu w Windsorze wkrótce po inwazji Normanów na Anglię i w założeniu Wilhelma Zdobywcy miał on nie tylko strzec Londynu od strony zachodniej, ale również kontrolować ruch na Tamizie. W kolejnych wiekach zamek był chętnie rozbudowywany, w poł. XIII w. Henryk III wzniósł w obrębie murów luksusowy pałac królewski, który w następnym wieku został rozbudowany przez Edwarda III. Za czasów Henryka VIII i Elżbiety I zamek w Windsorze stanowił ulubione miejsce rozrywki dworu królewskiego, tutaj organizowane były bale i przyjęcia dyplomatyczne. W trakcie tzw. angielskiej wojny domowej, w latach 1642 – 1651, parlamentarzyści umieścili w zamku swój sztab, a także więzili tu króla Karola I Stuarta. W XVIII w. zamek stracił trochę na znaczeniu, ale powrócił do łask w wieku XIX, za czasów panowania królowej Wiktorii, która ponownie ustanowiła go centrum rozrywki dworu monarszego. W czasie II wojny światowej zamek stanowił schronienie dla rodziny królewskiej, zwłaszcza podczas tzw. Bitwy o Anglię – od sierpnia do października 1940 r. W II poł. wieku XX rezydencja w Windsorze stała się jednym z ulubionych miejsc wypoczynku królowej Elżbiety II. W 1992 r. na zamku wybuch ogromny pożar, który doszczętnie strawił część cennych pomieszczeń. W celu zebrania środków na odbudowę rezydencji królowa Elżbieta II udostępniła do zwiedzania część Pałacu Buckingham. Od tego czasu rezydencja w Londynie pozostała otwarta dla turystów (w miesiącach sierpniu i wrześniu), natomiast sam zamek w Windsorze odbudowano i oddano ponownie do użytku w 1997 r.
Zamek w Windsorze jest największym, wciąż zamieszkiwanym zamkiem na świecie. Ma on aż 800 m długości, a jego łączna powierzchnia wynosi 45 tys. m2. O pierwotnym charakterze obronnym rezydencji przypominają potężne mury obronne i 19 baszt. Najcenniejszym obiektem w obrębie zamku jest kaplica św. Jerzego, która powstała w latach 1475 – 1528. Została ona wzniesiona w stylu późnogotyckim, a jej cechą charakterystyczną jest wachlarzowe sklepienie podtrzymywane przez smukłe kolumny. Po Opactwie Westminsterskim kaplica św. Jerzego jest drugim, najważniejszym panteonem narodowym Wielkiej Brytanii. Spoczywają tu królowie Henryk VI, Edward VI – pomysłodawca kaplicy, Henryk VIII ze swoją trzecią żoną Jane Seymour, a także Karol I Stuart i Jerzy V z królową Marią. Tutaj również, z zachowaniem wszelkich, historycznych ceremoniałów, nadawany jest Order Podwiązki – najwyższe wojskowe i cywilne odznaczenie, ustanowione w 1348 r. przez króla Edwarda III.
Poza kaplicą św. Jerzego na zamku w Windsorze znajduje się także XIII-wieczna kaplica grobowa Księcia Alberta oraz Okrągła Wieża zbudowaną przez Henryka II i mieszcząca dziś Królewskie Archiwa. Dla wielu turystów największą atrakcją zamku nie są jednak najstarsze obiekty i mury obronne, ale wspaniale urządzone i pełne przepychu komnaty. Na uwagę zasługuje przede wszystkim zgromadzona w komnatach bogata kolekcja malarstwa.